Kunstmatige intelligentie is in de afgelopen jaren een steeds grotere rol in ons leven gaan spelen. Dit levert veel voordelen op, maar brengt ook risico’s met zich mee. AI kan bijvoorbeeld verkeerde informatie aanleveren of worden gebruikt om deepfakes te maken en hiermee nepnieuws te verspreiden. We vroegen aan het Citisens panel hoe zij kijken naar nieuwe technologie.  

Juni 2023

Meer dan de helft van de panelleden geeft aan nieuwe technologie snel onder de knie te hebben. Panelleden zijn vooral bekend met het gebruiken van je telefoon als een betaalpas en het internet of things, oftewel het verbinden van fysieke apparaten met het internet, zoals een smart-tv of een slimme thermostaat. Dit zijn dan ook de soorten technologie die door panelleden het vaakst gebruikt worden. Daarnaast is een meerderheid van de panelleden onder de 40 bekend met:

  • ChatGPT
  • Deepfakes
  • AI kunst

Bij panelleden van 40 jaar of ouder is dit minder vaak het geval: minder dan een derde van hen is bekend met ChatGPT en een op de vijf geeft aan bekend te zijn met AI kunst. Vier op de tien panelleden kijkt uit naar nieuwe technologie, waarbij zij het meest uitkijken naar betere energie of duurzaamheidstechnologie (87%), gevolgd door betere slimme apparaten (52%).

Als voordeel van nieuwe technologie zien panelleden voornamelijk de grotere toegang tot informatie en kennis. Ook gemak in het dagelijks leven en het oplossen van ingewikkelde problemen, bijvoorbeeld in de gezondheidszorg, wordt door een meerderheid van de panelleden als een belangrijk voordeel gezien. Een nadeel van technologie vinden panelleden mogelijk misbruik door criminelen. Door panelleden van jonger dan 20 wordt verslaving aan sociale media of games het vaakst genoemd als nadeel van technologie.

Wat vind jij nadelen van nieuwe technologie? (n = 12.530)

Staafdiagram met de verschillende nadelen van technologie

Over het algemeen zijn panelleden redelijk verdeeld over nieuwe technologie: iets meer dan de helft van de panelleden denkt dat de voordelen van nieuwe technologie groter zijn dan de nadelen. Daarnaast vinden vier op de tien panelleden dat nieuwe technologie problemen oplost, tegenover twee op de tien die vinden dat nieuwe technologie vooral voor problemen zorgt. Ook heeft een vrij grote groep hier geen sterke mening over: vier op de tien panelleden zijn neutraal op de stelling of weten hun antwoord niet.

 

Wat vind jij? Nieuwe technologie…  (n = 12.530)

Staafdiagram met een vraag over of nieuwe technologie problemen oplost of creëert

De helft van de panelleden vertrouwt op de technologie die zij gebruiken. Wel geven panelleden in de open antwoorden aan dat zij kritisch kijken naar de technologie vóórdat zij dit in gebruik nemen. Zeven op de tien panelleden zijn dan ook voor strengere wetgeving voor nieuwe technologie, ook als dit het ontwikkelen van deze technologie moeilijker maakt. Maar panelleden noemen dat het vooral belangrijk is om je eigen verstand te blijven gebruiken bij nieuwe technologie, bijvoorbeeld door de antwoorden van ChatGPT te controleren en scherp te blijven op nepnieuws.

 

Over het onderzoek

Dit onderzoek is in juni 2023 uitgevoerd door Citisens voor onze eigen kennis. Voor dit onderzoek is geen opdrachtgever. 12.530 Nederlanders namen deel aan het onderzoek. De resultaten zijn gewogen naar leeftijd, geslacht, stedelijkheid en provincie en daarmee op deze onderdelen representatief voor Nederland. Het onderzoek is uitgezet onder het panel van Citisens, bestaande uit ruim 75.000 Nederlanders.