Het maximum haalbare in het naleven van de maatregelen tegen het coronavirus lijkt te zijn bereikt. Er is een kentering in het aantal mensen dat het lastig vindt om zich aan de maatregelen te houden. En: minder mensen maken zich zorgen over de uitbraak. Citisens publiceerde de nieuwe cijfers van het coronaonderzoek onder het Citisenspanel opnieuw bij BNR Nieuwsradio in de Ochtendspits met Meindert Schut.

April 2020

De helft van de mensen vindt het moeilijker om zich aan de maatregelen te houden. 3 weken geleden gaf 19% van de mensen aan dat het lastig was om de maatregelen na te leven.

“De maatregelen beperken ons natuurlijk best in het vrije leven dat we gewend waren”, zei onze collega Harmen van Doorn, die de cijfers op BNR Nieuwradio toelichtte.

Te veel maatregelen

Het gevoel ‘wat krijgen we ervoor terug’ dat in de media vorige week veel werd herhaald, komt niet terug in het onderzoek. Wel is het aantal mensen dat vindt dat de overheid te veel maatregelen heeft genomen gestegen van 15% naar 23% (verschil van 3 weken).

“Die 23 procent manifesteert zich meer tegen de maatregelen, krijgt meer ruimte om hun verhaal te doen.”

De overheid blijft het goed doen

Zo’n 60% vindt dat er genoeg maatregelen door de overheid worden genomen. 80% vindt de maatregelen an sich goed. Het vertrouwen in of de overheid goed kan omgaan met de uitbraak is nagenoeg stabiel: nog altijd bijna 70%. De manier waarop de overheid communiceert wordt hoger beoordeeld dan eerder, 76%. Mensen zien het effect van wat de overheid doet terug in positieve cijfers: er is licht aan het eind van de tunnel. 

Ontspannenheid en minder zorgen

Ruim een kwart van de Nederlanders ziet geen positieve gevolgen. De Nederlanders die dat wel zien geven aan vooral kans te hebben om tot rust te komen, tijd voor bezinning/reflectie te hebben en tijd om te klussen en tuinieren.

Van Doorn: “De zorgen over de uitbraak van het virus nemen af. Waar dit 3 weken geleden nog twee derde was, is dit gezakt tot onder de 60 procent. De zorgen lijken de lijn van de druk op de IC-bedden te volgen.”

Maatregelen volgen

Mensen hebben ook de intentie om de maatregelen te volgen: hoesten/niezen in elleboog, bij verkoudheid thuisblijven, handen wassen, de anderhalve meter afstand. Het percentage dat zegt zich aan de maatregelen te houden is hoog, maar neemt wel wat af. Het maximum was 3 weken geleden bereikt. Slechts 10% van de Nederlanders heeft begrip voor mensen die zich niet aan de voorschriften houden. Mannen iets vaker dan vrouwen (resp. 13% en 10%).

Langere termijn

Zo’n 70% van de Nederlanders geeft aan ook de komende maanden de 1,5m-maatregel op te willen volgen. Voor iets meer dan de helft is de drijfveer dat daarmee een opleving voorkomen kan worden (54%). Bijna een kwart (23%) geeft aan de komende maanden geen anderhalve meter te willen houden rondom vrienden of familie. Over het algemeen denken Nederlanders dat de coronacrisis ook volgend jaar nog goed voelbaar is in het dagelijks leven: twee derde denkt dat over een jaar het effect op het dagelijks leven nog merkbaar is. Het effect wordt door Nederlanders onder meer gezien op sociale omgangsvormen (66%), vrijetijdsbesteding (48%), reizen (41%) en onze vakantieplannen (58%).

Maatschappelijke Monitor COVID-19

Citisens doet al sinds 16 maart 2020 regelmatig onderzoek naar hoe Nederlanders staan in de coronacrisis. De inzichten zijn input voor de Maatschappelijke Monitor COVID-19 van Citisens, waarmee veiligheidsregio’s en gemeenten op basis van data hun communicatiestrategie tijdens deze crisis kunnen bepalen. Dit is nodig: juist nu er verslapping optreedt spant het erom. Differentiatie in communicatie is dan bepalend voor het naleven van maatregelen door verschillende groepen mensen.

Beluister het radiofragment

Wijkgerichte aanpak

De maatschappelijke monitor COVID-19 van Citisens biedt inzichten in de samenstelling van type mensen in wijken. Met big data-analyses en doorlopende corona-onderzoeken onder het Citisens-panel is het eenvoudig om een wijkgerichte aanpak te realiseren en om communicatie af te stemmen op de samenstelling van de inwoners van de gemeente. Diverse gemeenten maken inmiddels gebruik van deze tool.